Ngày 27/6/2023, Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững - Bộ Công Thương phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua Chương trình Năng lượng Phát thải thấp Việt Nam II (V-LEEP II) tổ chức Hội thảo tham vấn “Xây dựng Chiến lược Truyền thông về Năng lượng bền vững giai đoạn đến năm 2030”.
Hội thảo có sự tham gia của đại diện đến từ các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Công Thương, các bộ ngành và cơ quan chính phủ có liên quan, các đối tác phát triển quốc tế/ nhà tài trợ, và các cơ quan báo chí & truyền thông trực thuộc Bộ.
Nâng cao hiệu quả truyền thông về chuyển dịch năng lượng bền vững
Trong những năm qua, nhu cầu sử dụng năng lượng trong nước ngày càng cao. Để đáp ứng với tốc độ phát triển nhanh của nền kinh tế, trong bối cảnh nguồn năng lượng sơ cấp dần cạn kiệt, ô nhiễm môi trường do khai thác và sử dụng năng lượng có nguy cơ tăng lên. Đảng, Quốc hội, và Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương và chính sách nhằm phát triển ngành năng lượng theo hướng xanh, sạch, bền vững, với phương châm “năng lượng phải đi trước một bước”.
Ông Trịnh Quốc Vũ, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trịnh Quốc Vũ, Phó vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững cho biết: Thông qua Chương trình Năng lượng Phát thải thấp Việt Nam II, thời gian qua, USAID đã hỗ trợ cho Bộ Công Thương và Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững thực hiện một số hoạt động thúc đẩy về phát triển năng lượng bền vững và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Trong đó, có hỗ trợ xây dựng chiến lược truyền thông về năng lượng bền vững trong giai đoạn đến năm 2030. Theo đó, hình thức truyền thông sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới là đẩy mạnh truyền thông số, tận dụng các nền tảng truyền thông số, tăng cường tương tác, từ đó nâng cao hiệu quả truyền thông về năng lượng bền vững.
USAID thông qua Chương trình V-LEEP II đang hỗ trợ thúc đẩy quá trình chuyển đổi ngành năng lượng Việt Nam theo hướng sạch, bền vững, đảm bảo an ninh năng lượng và dựa trên các nguyên tắc thị trường thông qua việc tăng cường triển khai các hệ thống năng lượng tiên tiến, nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành năng lượng, và thúc đẩy cạnh tranh trong lĩnh vực năng lượng. Là một phần trong gói hỗ trợ kỹ thuật của V-LEEP II, USAID đang hỗ trợ Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững triển khai nghiên cứu và đưa ra các kiến nghị cho dự thảo Chiến lược truyền thông về năng lượng bền vững, trên cơ sở rà soát và cập nhật các chính sách liên quan đến phát triển năng lượng, tận dụng kinh nghiệm và kết quả cũng như khắc phục những hạn chế trong quá trình triển khai hoạt động truyền thông trong những năm qua.
Nghị quyết 55-NQ/TW về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia ở Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 đã chỉ ra nhiều hạn chế của ngành năng lượng, và một trong các nguyên nhân đó là nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của ngành năng lượng và mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia còn chưa đẩy đủ, chưa được quan tâm đúng mức. Bên cạnh các mục tiêu phát triển ngành năng lượng nhằm đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia cho phát triển kinh tế xã hội, Việt Nam cũng đặt ra mục tiêu và cam kết đạt được phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) tại Hội nghị COP26, cũng như Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật qua các mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của các ngành, lĩnh vực.
Chính phủ cũng đã ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW theo đó yêu cầu “tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, hành động của lãnh đạo các ngành, các cấp, người sử dụng lao động, người lao động; đặc biệt là nâng cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu trong ngành năng lượng nói chung và ngành điện lực nói riêng”. Bộ Công Thương cũng đã ban hành Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh của ngành Công Thương giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trong đó đề ra các nhiệm vụ về tuyên truyền, phổ biến, đào tạo, nâng cao năng lực triển khai các nhiệm vụ ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh.
Từ yêu cầu đó, việc xây dựng một chiến lược truyền thông tổng thể về phát triển năng lượng bền vững là hết sức cần thiết, khẳng định tầm quan trọng của truyền thông về chính sách năng lượng, đưa ra định hướng cho các hoạt động truyền thông của ngành năng lượng thuộc lĩnh vực Bộ Công Thương quản lý, thúc đẩy truyền thông về phát triển năng lượng bền vững theo hướng chuyên nghiệp, đồng bộ, và hiệu quả hơn. Với hỗ trợ từ USAID, Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững đang tiến hành tham vấn các bên liên quan và tập hợp các kiến nghị cho việc xây dựng Dự thảo Chiến lược truyền thông về năng lượng bền vững giai đoạn đến năm 2030.
Ông Đỗ Đức Tưởng - đại diện USAID chia sẻ tại Hội thảo
Đánh giá nhu cầu truyền thông về năng lượng bền vững, đại diện USAID, ông Đỗ Đức Tưởng cho hay, chiến lược và kế hoạch truyền thông về năng lượng bền vững sẽ cung cấp định hướng, khung hoạt động, và lộ trình cho các hoạt động truyền thông và tiếp cận cộng đồng về các vấn đề liên quan đến năng lượng nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển năng lượng bền vững. Tuy nhiên, hiện nay hoạt động truyền thông trong lĩnh vực này tồn tại một số hạn chế như: Sự điều phối và phối hợp giữa các đơn vị trong thực hiện các hoạt động truyền thông về năng lượng bền vững chưa cao; Sự phối hợp giữa các cơ quan hoạch định chính sách với cơ quan truyền thông báo chí còn chậm; Lượng tin bài truyền thông chủ động từ các đơn vị còn hạn chế. Bên cạnh đó, phương pháp, hình thức truyền thông mang tính tuyên truyền, phổ biến chính sách, một chiều; Ít chương trình sáng tạo, lan toả mạnh; Truyền thông đa phương tiện chưa được đẩy mạnh; Thiếu tài liệu hướng dẫn có tính định hướng chung cho truyền thông về năng lượng bền vững...
Còn nhiều dư địa để thực hiện các giải pháp sử dụng năng lượng hiệu quả
Tại hội thảo, ông Hoàng Văn Tâm - chuyên viên Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững trình bày Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh ngành Công Thương giai đoạn đến năm 2030 tầm nhìn 2050.
Ông Hoàng Văn Tâm - chuyên viên Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững
Theo đó, mục tiêu của Kế hoạch là năm 2030, tỷ lệ các nguồn năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15 - 20% và 25 - 30% vào năm 2045, phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực sản xuất điện khoảng 42 triệu tấn CO2 tương đương vào năm 2050. Bên cạnh đó, thúc đẩy các mô hình sản xuất kinh doanh theo hướng tăng trưởng xanh; trong đó, áp dụng giải pháp khai thác và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và năng lượng dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số, phát triển kết cấu hạ tầng bền vững để nâng cao chất lượng tăng trưởng, phát huy lợi thế cạnh tranh và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Đặc biệt, nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, chủ động các biện pháp phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro thiên tai giảm thiệt hại tối đa do tác động của biến đổi khí hậu đến công trình, cơ sở hạ tầng ngành công thương, nhất là cơ sở hạ tầng lĩnh vực năng lượng, công nghiệp, thương mại và các công trình trọng yếu đảm bảo ổn định đời sống, kinh tế xã hội trong mọi điều kiện khắc nghiệt của thời tiết, khí hậu và rủi ro thiên tai.
Để đạt được những mục tiêu trên, theo ông Hoàng Văn Tâm, cần triển khai đồng bộ 4 nhóm giải pháp gồm: Giải pháp về quản lý; Giải pháp về khoa học công nghệ; Giải pháp về tăng cường hợp tác quốc tế; Giải pháp đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Tại hội thảo, các đại biểu đến từ các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Công Thương, các bộ ngành và cơ quan chính phủ có liên quan, các đối tác phát triển quốc tế/nhà tài trợ, và các cơ quan báo chí & truyền thông đã cùng thảo luận, góp ý hoàn thiện Chiến lược.
Tác giả: Hường Nguyễn
Nguồn: https://moit.gov.vn/phat-trien-ben-vung/xay-dung-chien-luoc-truyen-thong-ve-nang-luong-ben-vung-giai-doan-den-nam-2030.html
